VOLKAN HACIOĞLU

Yeryüzüne İndirilmiş Gölgeler /

Dante Gabriel Rossetti

​

ISBN: 978-975-242-6351

Sayfa Sayısı: 180

Basım Yılı: 2018

Dili: Türkçe

Hazırlayanlar: Simge Özer Pınarbaşı, Volkan Hacıoğlu, Pelin Batu

Yayınevi: xxx

​

Viktorya dönemine damgasını vuran İtalyan asıllı İngiliz şair, illüstratör, ressam ve çevirmen Dante Gabriel Rossetti'nin seçilmiş şiirlerinden oluşan "Yeryüzüne İndirilmiş Gölgeler," yayımlandı. Rossetti'nin, sanat tarihinde 'çift çalışma' ['double work'] kavramıyla tanımlanan eserleri ressam-şairin bir resminden ve o resme dair yazdığı bir şiirden oluşuyor. Rossetti, resimlerindeki kompozisyonu şiirle bütünleştirirken renkler ve kelimeler planındaki ahenk yoluyla resim sanatı ile şiir sanatı arasındaki benzerlikleri daha yakından görmemizi ve anlamamızı sağlıyor. Resim ve şiir, ortak paydaları olan İmge'nin aynasında iç içe geçerek kendi sanatsal yansımalarını yaratıyorlar. Modelleri arasında sevgilileri de bulunan Rossetti'nin fırçası ve kalemi, ustalıkla kullandığı estetik yanılsama sayesinde ideal güzelliği özgün bir üslûpla tuvale ve dizelere taşıyor. Türkçede ilk defa ifadesini bulan müstesna bir şahsiyet ve bedbaht bir romantik olan Rossetti aynı zamanda sanatta akademizme karşı çıkan ve şövalye tarzı bir hareket başlatan "Rafael Öncesi Kardeşlik" adlı estetik akımın kurucuları arasında yer almaktadır. Viktorya döneminde resim akademileri Rafael'in mükemmeliyete varan kusursuz tablolarını idolleştiriyorlardı. Rafael taklit edilmesi gereken büyük bir ustaydı ve tek model olarak alınıyordu. Yüksek Rönenans'ın üç büyük ressamı Rafael, Mikelanj ve Da Vinci arasında Viktorya döneminde öne çıkan ve akademik çevreler tarafından örnek alınan ressam Rafael'di. Usta ressamın mezar taşındaki yazıtta yer alan satırlar ne kadar yüceltildiğini göstermektedir: "O şanlı Rafael ki yaşarken doğa korkardı onu fethetmesinden; o şanlı Rafael ki ölürken ölüm bile korktu kendisinden!" Akademizmin neredeyse dogmatizme dönüştüğü böyle bir ortamda 'Rafael Öncesi Kardeşlik' adlı estetik hareket bir başkaldırı olarak doğmuştur. Bu hareket, Oscar Wilde'ın Viktoryen anlayışın katı ahlâk kurallarına bir reddiye olarak edebiyatta başlattığı Estetizm hareketiyle koşutluk taşımaktadır. Rafael aşılamayacak kadar büyük bir usta ise Rafael sonrası dönemde ressamlar daima onun gölgesi altında kalacaklardır. Rafael'in gölgesinden kurtulmanın tek yolu Rafael öncesine dönmektir! Bu başkaldırı elbette ki Rafael'in sanatına ve büyüklüğüne değil, onu dogmalaştıran ve dayatan kısır akademizme karşıdır. Picasso bile şu sözleriyle sonradan bu başkaldırının bir parçası olmuştur: "Rafael gibi resim yapmak üç ayımı aldı. Ama bir çocuk gibi resim yapmak için ömrümü verdim!" Sanat tarihçisi Simge Özer'in resimlere ve şiirlere ışık tutan makaleleriyle; şair, sinema oyuncusu ve tarihçi Pelin Batu'nun şiir çevirileri ve Viktorya dönemine dair tarihsel perspektifiyle; şair Volkan Hacıoğlu'nun şiir çevirileriyle, yorumlarıyla / uyarlamalarıyla yer aldığı Rossetti Kitabı, sanat ve edebiyat kütüphanemizi zenginleştiren nitelikli bir eser olarak edebiyat tarihimizdeki yerini alıyor...